Poreski aspekt likvidacije privrednih društava ima određenih specifičnosti u odnosu na opšti režim oporezivanja privrednih društava.
Najčešća poreska pitanja koja se postavljaju vezano za poreski aspekt likvidacije privrednih društava su:
- utvrđivanje poreza na dobit privrednih društava u likvidaciji i
- poreski tretman isplate likvidacionog ostatka.
Utvrđivanje poreza na dobit privrednih društava u likvidaciji
Generalno prema odredbi člana 34. Zakona o porezu na dobit pravnih lica, dobit obveznika u postupku likvidacije oporezuje se u skladu sa tim zakonom.
Međutim, poreski aspekt likvidacije privrednih društava se razlikuje zavisno od datuma pokretanja likvidacionog postupka.
Privredna društva koja su otpočela postupak likvidacije pre 26. decembra 2014. godine, a koja iz nekog razloga još nisu okončala postupak likvidacije, utvrđuju porez na dobit u skladu sa zakonom, koji je bio u primeni do 25. decembra 2014. godine.
Prema odredbama člana 34. stav 2. Zakona o porezu na dobit pravnih lica, koja je bila u primeni do 25. decembra 2014. godine, dobit obveznika u toku likvidacije se utvrđuje kao pozitivna razlika imovine obveznika sa kraja i sa početka likvidacionog postupka, odnosno kao razlika imovine u toku trajanja likvidacionog postupka za koji se podnosi poreska prijava i poreski bilans, utvrđena u finansijskim izveštajima podnetim u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, pri čemu je početni bilans perioda likvidacije jednak bilansu na kraju poreskog perioda pre početka likvidacionog postupka.
Dakle, postoje dva paralelna režima utvrđivanja poreza na dobit društava u likvidaciji:
- obveznici koji su otpočeli postupak likvidacije pre 26. decembra 2014. godine, utvrđuju porez na dobit po starim pravilima, tj. ovi obveznici oporezivu dobit utvrđuju kao pozitivnu razliku imovine sa kraja i sa početka perioda za koji se podnosi poreska prijava i poreski bilans
- obveznici koji su otpočeli postupak likvidacije na dan 26. decembra 2014. godine ili kasnije, utvrđuju porez na dobit u skladu sa važećom odredbom člana 34. Zakona o porezu na dobit pravnih lica tj. ovi obveznici utvrđuju poresku osnovicu u poreskom bilansu na osnovu dobiti iskazane u bilansu uspeha za period za koji podnose poresku prijavu i poreski bilans.
Utvrđivanje poreza na dobit privrednih društava u likvidaciji prema važećim pravilima
Važeća pravila o utvrđivanju poreza na dobit društava u likvidaciji primenjuju oni obveznici kojima je datum registrovanja odluke o likvidaciji i objavljivanja oglasa o pokretanju likvidacije 26. decembra 2014. godine ili kasniji datum.
Poreski aspekt likvidacije prema važećim pravilima utvrđivanja poreza na dobit društava u likvidaciji podrazumeva izvršenje sledećih obaveza:
- Podnošenje poreske prijave i poreskog bilansa nakon pokretanja postupka likvidacije u roku od 60 dana od dana pokretanja postupka likvidacije sa stanjem na dan koji prethodi danu pokretanja postupka likvidacije.
Privredna društva u likvidaciji, u toku trajanja likvidacije, nisu dužni da plaćaju akontacije poreza na dobit. - Podnošenje poreske prijave i poreskog bilansa nakon okončanja postupka likvidacije u roku od 60 dana od okončanja likvidacije sa stanjem na dan okončanja likvidacije.
- Podnošenje poreske prijave i poreskog bilansa u slučaju kada se likvidacija ne okonča do kraja godine u kojoj je otpočeta, obveznik u likvidaciji je dužan da podnese poresku prijavu i poreski bilans za period od pokretanja likvidacije do 31. decembra tekuće godine u roku od 180 dana od dana isteka perioda za koji se utvrđuje porez.
Utvrđivanje poreza na dobit društava u likvidaciji prema starim pravilima
Stara pravila o utvrđivanju poreza na dobit društava u likvidaciji primenjuju oni obveznici kojima je datum registracije odluke o likvidaciji i objavljivanja oglasa o pokretanju likvidacije 25. decembra 2014. godine ili neki raniji datum.
Poreski aspekt likvidacije prema starim pravilima utvrđivanja poreza na dobit društava u likvidaciji podrazumeva rokove i načine podnošenja poreske prijave i poreskog bilansa, kao i način utvrđivanja oporezive dobiti za obveznike u likvidaciji, prema pravilima, koja su se primenjivala do 25. decembra 2014. godine.
Rokovi za dostavljanje poreske prijave i poreskog bilansa
prema starim pravilima
Prema odredbama člana 34. stav 3. Zakona o porezu na dobit pravnih lica, koji je važio do 25.12.2014. godine bilo je propisano da je obveznik nad kojim se otvara postupak likvidacije dužan da nadležnom poreskom organu podnese prijavu i poreski bilans, i to:
- sa stanjem na dan otvaranja postupka likvidacije – u roku od 15 dana od dana dostavljanja finansijskih izveštaja u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija
- sa stanjem na dan okončanja postupka likvidacije – u roku od 15 dana od dana dostavljanja finansijskih izveštaja u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija.
Način utvrđivanja i plaćanja poreza na dobit društava u likvidaciji
koja primenjuju stara pravila
Osnovna specifičnost utvrđivanja poreza na dobit društava u likvidaciji, u odnosu na opšti režim oporezivanja pravnih lica, a prema starim pravilima, sastoji se u načinu utvrđivanja poreske osnovice ovih obveznika.
Osnov za utvrđivanje oporezive dobiti je bilans stanja, a ne bilans uspeha.
Iskazivanje podataka u poreskom bilansu
Obveznici u likvidaciji na koje se odnose stara pravila, popunjavaju poreski bilans na istom obrascu kao i ostali obveznici poreza na dobit, tj. na Obrascu PB1.
Poreski tretman likvidacionog ostatka
Likvidacioni ostatak predstavlja imovinu društva koja preostane nakon izmirenja svih obaveza društva i koja se raspodeljuje osnivačima društva.
Poreski aspekt likvidacije, koji se tiče tretmana raspodele likvidacionog ostatka osnivačima isti je za sve obveznike u likvidaciji, nezavisno od toga kada je otpočet postupak likvidacije.
Prema odredbama člana 35. st. 1. i 2. Zakona o porezu na dobit pravnih lica, likvidacioni ostatak, odnosno višak deobne mase u novcu, odnosno nenovčanoj imovini, iznad vrednosti uloženog kapitala koji se raspodeljuje članovima privrednog društva nad kojim je okončan postupak likvidacije, odnosno zaključen postupak stečaja, smatra se dividendom.
Vrednost nenovčane imovine jednaka je njenoj tržišnoj vrednosti.
Prema tome, pozitivna razlika između novčanog iznosa likvidacionog ostatka, odnosno tržišne vrednosti nenovčane imovine (ako je likvidacioni ostatak u nenovčanom obliku) i vrednosti uloženog kapitala, smatra se dividendom koju članovi društva u likvidaciji ostvaruju. Drugim rečima, predmetna pozitivna razlika ima poreski tretman dividende, koji zavisi od toga ko je član društva koji prima tu dividendu – da li je fizičko ili pravno lice, da li je rezident ili nerezident.
Saznajte više:
Dobrovoljna likvidacija privrednog društva – pravni aspekti »
Statusne promene prema Zakonu o privrednim društvima – Pojam i vrste »
Brisanje privrednog društva i preduzetnika iz Registra »
