Privredno društvo posluje i učestvuje u pravnom prometu pod poslovnim imenom koje je registrovalo u skladu sa zakonom o registraciji. Odredbama članova od 22. do 30. Zakona o privrednim društvima regulisani su elementi poslovnog imena (obavezni, fakultativni i zabranjeni), jezik i pismo poslovnog imena, kao i pravila njegovog korišćenja i zaštite.
Obavezni elementi poslovnog imena
Poslovno ime obavezno sadrži naziv, pravnu formu i mesto u kome je sedište društva.
Naziv je karakteristični deo poslovnog imena po kome se to društvo razlikuje od drugih društava.
Pravna forma se u poslovnom imenu označava na sledeći način:
- za ortačko društvo: „ortačko društvo“ ili skraćenicom „o.d.“ ili „od“
- za komanditno društvo: „komanditno društvo“ ili skraćenicom „k.d.“ ili „kd“
- za društvo s ograničenom odgovornošću: „društvo s ograničenom odgovornošću“ ili skraćenicom „d.o.o.“ ili „doo“
- za akcionarsko društvo: „akcionarsko društvo“ ili skraćenicom „a.d.“ ili „ad“.
Uz poslovno ime privrednog društva u postupku likvidacije dodaje se oznaka „u likvidaciji“.
Poslovno ime sadrži i druge elemente ako je to propisano zakonom. Poslovno ime može da sadrži i opis predmeta poslovanja društva.
Skraćeno poslovno ime
Privredno društvo može u poslovanju, pored poslovnog imena, da koristi i skraćeno poslovno ime, pod istim uslovima pod kojima koristi poslovno ime.
Skraćeno poslovno ime obavezno sadrži naziv i pravnu formu i registruje se u skladu sa zakonom o registraciji.
Jezik i pismo poslovnog imena društva
Poslovno ime društva je na srpskom jeziku, na ćiriličkom ili latiničkom pismu. Izuzetno, naziv društva može biti na stranom jeziku ili može da sadrži pojedine strane reči ili karaktere, na latiničkom pismu engleskog jezika, kao i arapske ili rimske brojeve.
Društvo može u poslovanju koristiti prevod poslovnog imena ili prevod skraćenog poslovnog imena na jeziku nacionalne manjine ili stranom jeziku, pri čemu se naziv ne prevodi. Prevod poslovnog imena registruje se u skladu sa zakonom o registraciji.
Upotreba poslovnog imena, pečata i drugih podataka u dokumentima
Poslovna pisma i drugi dokumenti društva, uključujući i one u elektronskoj formi, koji su upućeni trećim licima sadrže poslovno ili skraćeno poslovno ime, sedište, adresu za prijem pošte ako se razlikuje od sedišta, matični broj i poreski identifikacioni broj društva.
Društvo može uz poslovno ime da upotrebljava grb, zastavu, amblem, oznaku ili drugi simbol Republike Srbije ili strane države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajine, međunarodne organizacije, uz saglasnost nadležnog organa te države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajine ili međunarodne organizacije.
Društvo nije dužno da upotrebljava pečat u poslovnim pismima i drugim dokumentima društva, ako zakonom nije drugačije propisano.
Društvo ne može isticati prema trećim savesnim licima nedostatke u pogledu forme poslovnih pisama i drugih dokumenata propisane odredbama Zakona o privrednim društvima.
Ograničenja prenosa i korišćenja naziva
Naziv društva ne može se preneti na drugo društvo, osim kao posledica statusne promene u kojoj taj naziv preuzima društvo sticalac od društva prenosioca koje statusnom promenom prestaje da postoji.
Ako pravno lice član privrednog društva čiji je naziv sadržan u nazivu društva prestane da bude član tog društva, naziv tog društva može nastaviti da sadrži taj naziv samo uz saglasnost tog lica.
Ograničenja u pogledu poslovnog imena
Poslovno ime društva ne može biti takvo da:
- vređa javni moral
- može izazvati zabludu u pogledu pravne forme društva
- može izazvati zabludu u pogledu pretežne delatnosti društva.
Poslovno ime koje ne ispunjava prethodno navedene uslove ne može se registrovati u registru privrednih subjekata.
U slučaju da poslovno ime vređa javni moral republički javni pravobranilac može tužbom nadležnom sudu protiv društva koje vrši tu povredu (u daljem tekstu društvo prekršilac) zahtevati promenu naziva društva prekršioca. Postupak po tužbi je hitan.
Presudu kojom se nalaže promena naziva društva prekršioca sud po pravnosnažnosti dostavlja registru privrednih subjekata radi registracije. Ako društvo prekršilac u roku od 30 dana od pravnosnažnosti presude ne izvrši promenu naziva, registar privrednih subjekata po službenoj dužnosti pokreće postupak prinudne likvidacije društva prekršioca.
Zaštita naziva društva
Naziv društva ne sme biti istovetan nazivu drugog društva.
Naziv društva mora se razlikovati od naziva drugog pravnog lica tako da ne izaziva zabludu o identitetu sa drugim društvom.
Zainteresovano lice može tužbom protiv društva koje, prethodno navedenu povredu vrši (u daljem tekstu: društvo prekršilac) zahtevati:
- promenu naziva društva prekršioca i/ili
- naknadu nastale štete.
Tužba se može podneti u roku od tri godine od dana registracije naziva društva prekršioca u skladu sa zakonom o registraciji. Postupak po tužbi je hitan.
Presudu kojom se nalaže promena naziva društva prekršioca sud po pravnosnažnosti dostavlja registru privrednih subjekata radi registracije. Ako društvo prekršilac u roku od 30 dana od pravnosnažnosti presude ne izvrši promenu naziva, registar privrednih subjekata po službenoj dužnosti pokreće postupak prinudne likvidacije društva prekršioca.
Odredbe Zakona o privrednim društvima koje se odnose na zaštitu naziva društva ne utiču na prava zainteresovanog lica po osnovu propisa o nelojalnoj konkurenciji i propisa o zaštiti intelektualne svojine.
Ograničenja korišćenja nacionalnih ili službenih imena i znakova
Poslovno ime društva može da sadrži naziv Republike Srbije ili njene teritorijalne jedinice i autonomne pokrajine, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa, u skladu sa zakonom.
Poslovno ime društva može da sadrži naziv strane države ili međunarodne organizacije, uz saglasnost nadležnog organa te države ili međunarodne organizacije.
Prethodno navedena ograničenja odnose se i na nazive na stranom jeziku, kao i na pridevske oblike istih.
Izuzetno, saglasnost nije potrebna ako poslovno ime osnivača sadrži naziv te države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajine ili međunarodne organizacije.
Na zahtev države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajine ili međunarodne organizacije čiji je naziv sastavni deo poslovnog imena društva, u registru privrednih subjekata izvršiće se brisanje njenog naziva iz poslovnog imena društva.
Ograničenja korišćenja ličnih imena
Poslovno ime društva može da sadrži lično ime fizičkog lica uz njegovu saglasnost, a ako je to lice umrlo uz saglasnost njegovih zakonskih naslednika.
Ako član privrednog društva čije je lično ime sadržano u nazivu društva prestane da bude član tog društva, naziv tog društva može nastaviti da sadrži to lično ime samo uz saglasnost tog lica, a ako je to lice umrlo uz saglasnost njegovih zakonskih naslednika.
Bez obzira na postojanje saglasnosti, ako društvo svojim poslovanjem ili na drugi način povređuje čast i ugled lica čije je ime uneto u njegovo poslovno ime, to lice, a ako je to lice umrlo njegovi zakonski naslednici, može tužbom nadležnom sudu da zahteva brisanje njegovog imena iz poslovnog imena društva i naknadu eventualne štete koja mu je pričinjena.
Saznajte više:
Osnivanje firme, ogranka i predstavništva »
Pravni okvir za osnivanje firme »
Dokumentacija potrebna za osnivanje firme »
Procitala sam zakon, ali nigde ne mogu da nadjem odgovor na sledece pitanje: ukoliko je jedno privredno drustvo likvidirano i prestalo da postoji, da li je moguce da neko drugi registruje novo privredno drustvo pod istim imenom drustva koje je prestalo da postoji?
Poštovana Jelena,
Ne postoji zakonska zabrana da se registruje privredno društvo pod poslovnim imenom privrednog društva, koje je izbrisano iz registra privrednih subjekata Agencije za privredne registre Republike Srbije. Ne postoji mogućnost da se osnuje i registruje privredno društvo pod poslovnim imenom, koje je isto ili slično poslovnom imenu regsitrovanog privrednog društva ili isto ili slično poslovnom imenu privrednog društva, koje je rezervisano u skladu sa odredbama zakona.