U smislu Zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju („Sl. glasnik RS“, br. 10/2013, 142/2014, 103/2015 i 101/2016) poljoprivredno gazdinstvo jeste proizvodna jedinica na kojoj privredno društvo, zemljoradnička zadruga, ustanova ili drugo pravno lice, preduzetnik ili poljoprivrednik obavlja poljoprivrednu proizvodnju
Porodično poljoprivredno gazdinstvo jeste poljoprivredno gazdinstvo na kojem fizičko lice – poljoprivrednik zajedno sa članovima svog domaćinstva (bez obzira na srodstvo) obavlja poljoprivrednu proizvodnju.
Porodično poljoprivredno gazdinstvo može biti:
- komercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo (poljoprivredno gazdinstvo koje je tržišno usmereno i koje može pod uslovima utvrđenim ovim zakonom ostvariti pravo na podsticaje)
- nekomercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo (poljoprivredno gazdinstvo koje nije tržišno usmereno).
Svojstvo nekomercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva utvrđuje se prilikom registracije, odnosno obnove registracije u Registru poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa zakonom koji se uređuje poljoprivreda.
Ministar nadležan za poslove poljoprivrede bliže propisuje vrste podsticaja koje ostvaruju nekomercijalna porodična poljoprivredna gazdinstva, u skladu sa Zakonom o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju („Sl. glasnik RS“, br. 10/2013, 142/2014, 103/2015 i 101/2016).
Poljoprivredno gazdinstvo predstavlja širi pojam od porodičnog poljoprivrednog gazdinstva zato što ono obuhvata proizvodnu jedinicu na kojoj se obavlja poljoprivredna proizvodnja, a nezavisno od toga da li pravno lice ili fizičko lice obavlja istu, dok se pojam porodično poljoprivredno gazdinstvo vezuje za obavljanje poljoprivredne proizvodnje fizičkog lica – poljoprivrednika sa članovima svog domaćinstva.
Registar poljoprivrednih gazdinstava
Pravilnikom o upisu u Registar poljoprivrednih gazdinstava i obnovi registracije, kao i o uslovima za pasivan status poljoprivrednog gazdinstva („Sl. glasnik RS“, br. 17/2013, 102/2015, 6/2016, 46/2017, 44/2018 – dr. zakon, 102/2018 i 6/2019) predviđeno je da se registracija porodičnog poljoprivrednog gazdinstva obavlja u područnoj jedinici Uprave za agrarna plaćanja – Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Uprava) prema prebivalištu nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, odnosno u područnoj jedinici Uprave prema sedištu pravnog lica, odnosno preduzetnika.
Upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava (dalje: Registar) je dobrovoljan. Poljoprivredno gazdinstvo vodi se u Registru u aktivnom ili pasivnom statusu. Poljoprivredno gazdinstvo koje u Registru ima pasivan status ne može ostvariti pravo na podsticaje.
Poljoprivredno gazdinstvo se, može brisati iz Registra:
- na zahtev navedenog lica
- prestankom bavljenja poljoprivrednom delatnošću
- istekom šest godina pasivnog statusa u Registru.
Rešenje o brisanju iz Registra donosi direktor Uprave. Protiv ovog rešenja može se izjaviti žalba ministru, preko Uprave. Rešenje ministra je konačno u upravnom postupku.
Poljoprivredno gazdinstvo nema pravni subjektivitet kao takvo, ali se registracijom stvaraju preduslovi za ostvarivanje prava na podsticaje u okviru agrarne politike. Dakle, poljoprivredno gazdinstvo predstavlja vid organizovanja poljoprivredne proizvodnje, dok su nosioci prava i obaveza pravna ili fizička lica koja tu delatnost obavljaju, u okviru poljoprivrednog gazdinstva, kao proizvodne jedinice.
Zemljišni fond poljoprivrednog gazdinstva
U Registar se upisuje poljoprivredno gazdinstvo sa najmanje 0,5 hektara poljoprivrednog zemljišta na teritoriji Republike Srbije, na kome privredno društvo, zemljoradnička zadruga, drugo pravno lice kao što je ustanova, škola, manastir, crkva i druga organizacija, preduzetnik i poljoprivrednik – fizičko lice, obavljaju poljoprivrednu proizvodnju.
U Registar se može upisati i poljoprivredno gazdinstvo sa manje od 0,5 hektara poljoprivrednog zemljišta, odnosno drugo zemljište ili građevinska celina na kome navedeno lice obavlja:
- stočarsku, vinogradarsku ili povrtarsku proizvodnju (staklenici i plastenici), odnosno
- druge oblike poljoprivredne proizvodnje (uzgoj ribe, gajenje pečuraka, puževa, pčela i dr.), odnosno
- preradu poljoprivrednih proizvoda, odnosno obavlja druge nepoljoprivredne aktivnosti (seoski turizam, stari zanati i dr.).
Osnov korišćenja zemljišta
Poljoprivredno gazdinstvo upisuje se u Registar po osnovu:
- prava svojine
- rešenja – izvoda o raspodeli komasacione mase
- ugovora o zakupu ili ugovora o ustupanju zemljišta na korišćenje pod uslovom da ti ugovori nisu zaključeni sa pravnim licem, osim ako je zakupodavac ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede (dalje: Ministarstvo), jedinica lokalne samouprave, odnosno crkva i verska zajednica, s tim da rok važenja tih ugovora ne može da istekne pre 31. oktobra u godini na koju se odnosi upis ili obnova registracije u Registru
- prava korišćenja poljoprivrednog zemljišta u društvenoj svojini stečenoj teretnim pravnim poslom.
Posebni uslovi za upis porodičnog poljoprivrednog gazdinstava
U slučaju upisa porodičnog poljoprivrednog gazdinstva u Registar se upisuje poljoprivrednik – fizičko lice koji je nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstava i mogu se upisati članovi porodičnog poljoprivrednog gazdinstva.
U slučaju smrti nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, preostali upisani članovi porodičnog poljoprivrednog gazdinstva sporazumno određuju privremenog nosioca iz svojih redova, do okončanja ostavinskog postupka i sprovođenja promene u Registru nepokretnosti i o tome obaveštavaju Upravu u roku od 30 dana.
Članovi porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koji su vlasnici ili zakupci, odnosno korisnici naznačenog zemljišta mogu svojom izjavom da odrede nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva kao korisnika tog zemljišta u smislu Pravilnika o upisu u Registar poljoprivrednih gazdinstava i obnovi registracije, kao i o uslovima za pasivan status poljoprivrednog gazdinstva („Sl. glasnik RS“, br. 17/2013, 102/2015, 6/2016, 46/2017, 44/2018 – dr. zakon, 102/2018 i 6/2019).
Promena statusnih podataka
Ukoliko nakon upisa u Registar dođe do promene statusnih podataka upisanih u Registar, promena ovih podataka u Registru vrši se u roku od 30 dana od dana nastanka promene, i to za:
- porodično poljoprivredno gazdinstvo – promena podataka koja se odnosi na:
– nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva;
– broj članova porodičnog poljoprivrednog gazdinstva;
– prebivalište nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva;
– broj posebnog – namenskog računa, odnosno ime poslovne banke kod koje se vodi račun; - poljoprivredno gazdinstvo – promena podataka koja se odnosi na:
– status pravnog lica, odnosno preduzetnika i ovlašćenog lica u pravnom licu koje je upisano u Registar;
– sedište, odnosno prebivalište;
– broj posebnog – namenskog računa, odnosno ime poslovne banke kod koje se vodi račun;
– delatnosti u Agenciji za privredne registre.
Saznajte više:
Osnivanje zadruge »
Oblici radnog angažovanja u Republici Srbiji »